Mánáidgárddi rámmaplána

Mánáidgárdi galgá ovddidit gulahallama ja giela

Mánáidgárdi galgá leat dihtomielalaš dasa ahte gulahallan ja giella váikkuhit ja váikkuhuvvojit máná ovdáneami buot beliin. Dialoga ja ovttasdoaibmama bokte galgá doarjut mánáid gulahallat, searvat, guldalit, áddet ja duddjot oaivila. Mánáidgárdi galgá dohkkehit ja árvvusatnit mánáid iešguđet gielaid ja gulahallanovdanbuktinvugiid. Buot mánát galget oažžut buori giellanannema mánáidgárdeárgabeaivvi bokte, ja buot mánát galget beassat searvat doaimmaide mat ovddidit gulahallama ja ollislaš giellaovdáneami. Sámi mánáid mánáidgárddiin sámi guovlluin galgá mánáidgárdi ovddidit mánáid sámegiel gelbbolašvuođa.

Bargit galget

  • dohkkehit ja vástidit mánáid iešguđet verbála ja verbálahis ovdanbuktimiidda ja doarjut sin giellaovdáneami
  •  movttiidahttit mánáid verbála ja verbálahis gulahallama ja láhčit dili nu, ahte buot mánát šaddet mielde ovttasdoaibmamii ja ságastallamiidda
  •  fuolahit ahte buot mánát ožžot máŋggabealat ja positiivvalaš vásáhusaid geavahit giela gulahallangaskaoapmin, jurddašeami reaidun ja iežas jurdagiid ja dovdduid ovdanbuktimin
  • leat dihtomielalaččat iežaset rollaid ektui gielalaš ovdagovvan ja guldalit buot mánáid
  •  čuovvut mánáid gulahallama ja giela ja fuobmát ja doarjut mánáid geain leat iešguđetlágan gulahallanváttut, geat leat unnán aktiivvalaččat gielalaččat, dahje geain lea maŋŋonan giella
  • váikkuhit dasa ahte gielalaš girjáivuohta šaddá riggodahkan olles mánnájovkui, doarjut máŋggagielat mánáid geavahit iežaset eatnigiela ja seammás aktiivvalaččat ovddidit ja ovdánahttit mánáid dáro-/sámegiel gelbbolašvuođa

Gulahallan, giella ja teaksta

Fágasuorgebarggu bokte galgá mánáidgárdi váikkuhit dasa ahte mánát besset diđoštit ja ovdánahttit iežaset giellaáddejumi, giellagelbbolašvuođa ja buriid gulahallanvugiid. Mánáidgárddis galget mánát gullat iešguđet gielaid, giellahá
miid ja suopmaniid dálááiggi ja ovddešáiggi riimmaid, hoahkamiid, lávlagiid, girjjálašvuođa ja teavsttaid bokte. Mánáidgárdi galgá váikkuhit dasa ahte mánát stohket gielain, symbolaiguin ja teavsttaiguin ja movttiidahttet gielalaš sáhkkiivuhtii, dihtomielalašvuhtii ja ovdáneapmái. Mánáidgárddis galget mánát beassat vásihit iešguđet gaskkustanvugiid teavsttain ja muitalusain, estehtalaš vásáhusaid, máhtu, reflekšuvnna ja giela ja kultuvrra deaivvadeami gáldun. Bargit galget hástalit diđoštit sihke njálmmálaš giela ja čállingiela.

Gulahallan-, giella- ja teakstabargguid bokte galgá mánáidgárdi váikkuhit dasa ahte mánát

  • ovdanbuktet iežaset dovdduid, jurdagiid, oaiviliid ja vásáhusaid iešguđet láhkai
  • geavahit giela duddjot oktavuođaid, searvat stoahkamii ja riidočoavdinreaidun
  • ovdánahttet iežaset doabaáddejumi ja geavahit rikkes giela
  • stohket, improviserejit ja geahččaladdet riimmain, ritmmain, jienaiguin ja sániiguin
  • vásihit iešguđetlágan máidnasiid, muitalusaid, cukcasiid ja ovdanbuktinvugiid • vásihit gelddolašvuođa ja ilu jitnositlohkamis, muitalusain, lávlagiin ja ságastallamis
  • diđoštit ja ohppet iešguđet čállingiellaovdanbuktimiid, nugo stoahkančállosa, tevdnema ja bustávaid, lohkan- ja čállindoaimmaid bokte.

Bargit galget

  • duddjot máŋggabealat giellabirrasa mas mánát besset vásihit ilu go geavahit giela ja gulahallet earáiguin
  • čalmmustahttit gielalaš ja kultuvrralaš girjáivuođa, doarjut mánáid iešguđet kultuvrralaš ovdanbuktimiid ja identitehtaid ja ovddidit girjáivuođa gulahallamis, gielas ja eará ovdanbuktinvugiin
  • hástalit iešguđetlágan ságastallamiidda mas mánát besset muitalit, imaštallat, jurddašallat ja jearahit
  • movttiidahttit mánáid fabuleret ja stoahkat gielain, jienain, riimmain ja ritmmain
  • doarjut mánáid stoahkama čállingiela stoahkamiin ja diđoštemiin
  • geavahit máŋggalágan gaskkustanvugiid ja fállat máŋggalágan girjjiid, lávlagiid, govaid ja ovdanbuktinvugiid
  • fátmmastit buot mánáid giellamovttiidahtti doaimmaide

https://www.udir.no/laring-og-trivsel/rammeplan/